LUT-SPAW-logo-Biale

ul. Zakrzowska 21 A
51-318 Wrocław

+48 71 326 93 95

Lutowanie to metoda łączenia elementów metalowych w wielu branżach. Ale co można lutować? To pytanie często zadawane przez hobbystów i specjalistów. Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ponieważ lutować można praktycznie każdy rodzaj metalu, od aluminium i miedzi po stal nierdzewną. Proces ten pozwala na podłączenie elementów o różnych kształtach. Technika ta nie jest skomplikowana, a dobrze przeprowadzone lutowanie gwarantuje długotrwałość połączeń. Sprawdźmy, jakie materiały nadają się do tego procesu.

Na czym polega proces lutowania?

Lutowanie jest procesem trwałego łączenia metali poprzez dodanie stopu lutowniczego, który topi się powyżej 450° C (lutowanie twarde) lub poniżej tej temperatury (lutowanie miękkie), przy oddziaływaniu efektu kapilarnego. Efekt ten jest opisywany jako siła, dzięki której szczelina lutownicza penetrowana jest przez płynny lut. Lutowanie miękkie jest procesem zachodzącym w stosunkowo niskiej temperaturze, dlatego można do tego celu wykorzystać zwykłą lutownicę i przeprowadzić tego typu lutowanie w warunkach domowych. Z kolei lutowanie twarde wymaga zastosowania specjalistycznych narzędzi. Główną zaletą lutowania jest możliwość łączenia materiałów o różnej temperaturze topnienia i grubości, równocześnie zachowując geometryczne i fizyczne właściwości dzięki stosunkowo niskiej temperaturze procesu. Proces lutowania związany jest z pojęciem kapilarności, która jest zjawiskiem penetrowania szczeliny lutowniczej przez stopiony lut. W celu prawidłowego wypełnienia szczeliny powinny zostać rozważone zarówno właściwości metalu podstawowego jak i stopu lutowniczego. Odpowiednia wielkość szczeliny lutowniczej musi być zachowana w temperaturze lutowania. Na prawidłowy przebieg procesu lutowania wpływają takie warunki technologiczne jak:

  • odpowiedni dobór materiałów dodatkowych (lut, topnik lub atmosfera kontrolowana);
  • zapewnienie czystości powierzchni łączonych części przed lutowaniem (usunięcie zanieczyszczeń tlenkowych i organicznych) oraz ochrona oczyszczonych powierzchni przed utleniającym działaniem atmosfery otoczenia podczas lutowania;
  • stosunkowo szybkie nagrzanie łączonych części i lutu do temperatury lutowania (zwykle o ok. 30-50 oC wyższa od temperatury topnienia lutu) i chłodzenie złącza do temperatury otoczenia z wymagana szybkością.

Materiał do lutowania – klucz do skutecznego łączenia metali

Wybór odpowiedniego spoiwa do lutowania, jest podstawą sukcesu każdego procesu lutowania. Klasyfikację rodzajów stosowanych spoiw przedstawiono poniżej.

  • klasa Al – spoiwa aluminiowe z krzemem, z krzemem i miedzią oraz z krzemem i magnezem. Lutowanie aluminium, tytanu i ich stopów. Znajdują zastosowanie w transporcie lotniczym, motoryzacyjnym;
  • klasa Ag – spoiwa srebrne z miedzią, z miedzią i cynkiem, z miedzią cynkiem, cyną i manganem, z miedzią i cyną, z miedzią, cynkiem, manganem i niklem. Lutowanie miedzi i jej stopów, stali oraz spieków narzędziowych. Są szczególnie cenione w branży jubilerskiej oraz w produkcji armatury wysokiej jakości;
  • klasa CuP – spoiwa miedziowo-fosforowe bez dodatku i z dodatkiem srebra lub cyny i antymonu. Lutowanie miedzi (bez topnika na powietrzu) i jej stopów z topnikiem. Idealne do instalacji HVAC, hydraulicznych;
  • klasa Cu – spoiwa miedziowe, brązowe i mosiężne (mosiądze z dodatkiem cyny, krzemu lub manganu i niklu). Lutowanie stali niestopowych i niskostopowych oraz spieków narzędziowych;
  • klasa Ni – spoiwa niklowe (stopy z chromem, żelazem, krzemem, borem, fosforem). Lutowanie stali wysokostopowych i stopów niklu.

Podsumowanie

Kluczem do sukcesu w lutowaniu jest nie tylko właściwy dobór spoiwa. Należy również zadbać o właściwe parametry, takie jak szczelina lutownicza, czystość powierzchni, dobór materiałów dodatkowych oraz kontrolę temperatury lutowania. Wszystkie te elementy pozwolą otrzymać wysoką jakość i wytrzymałość złącza. W LUT-SPAW gwarantujemy profesjonalne usługi lutownicze oraz oferujemy niezbędne akcesoria do lutowania jak i materiały takie jak: pasta lutownicza czy luty srebrne. Oprócz tego w naszej ofercie znajdą Państwo wiertła diamentowe.